Met dank aan…

Zonder de hulp van een aantal mensen en instanties had ik dit niet bij elkaar kunnen krijgen. Ik wil daarom de volgende personen hartelijk danken voor hun inspiratie, hulp, suggesties, zetjes in de goede richting en aanmoedigingen.

Mijn bijzondere dank gaat naar Armand Rafalovitch en Amnon Rafalowicz, voor hun medewerking en steun en voor de bijzonder rijke en uitgebreide informatie over de familie die zij mij toevertrouwden.

Ik bedank de heer A.B. Baumgarten, voorzitter van de Nederlands Israelietische Gemeente ‘s-Gravenhage, die mij welwillend toestemming gaf om het archief van de NIG te raadplegen.

Ik bedank Guus Luijters, wiens boeken In Memoriam en Sterrenlied een inspiratie voor dit onderzoek vormden. Guus Luijters hielp mij met nuttige tips en gaf mij een aantal namen en adressen voor verder onderzoek.

Verder bedank ik: Corien Glaudemans en Raymund Schütz van het Gemeentearchief Den Haag voor de voortdurende hulp en informatie, José Martin van Herinneringscentrum Kamp Westerbork, Ariane Zwiers van het Kenniscentrum Joods Cultureel Kwartier, Wally de Lang voor nazoeken in haar gegevens over joodse scholen in Den Haag. Hanneke Verbeek en Wim Willems voor hun gegevens over Joods Scheveningen en tips voor verder onderzoek, An Huitzing voor informatie en knipsels over Icek Rafalowicz, Leen Bogers (onderzoeker Kamp Amersfoort), Martin Driessen van de Stichting Joods Erfgoed Den Haag, Michiel Schwartzenberg van de afdeling Oorlogsnazorg van Het Nederlandse Rode Kruis, Rob van der Boom voor zijn aanwijzing naar een beschrijving door Dr. L. de Jong, Rob Coers legde voor mij het contact met Thomas Vervaet van FelixArchief, het stadsarchief van Antwerpen. Harry Dijstelbergen ontving mij gastvrij en liet drie objecten zien uit de inboedel van het gezin Raphalowiz, en deelde de herinneringen van zijn echtgenote Johanna Kastelijn. Jackie Bradbury en Norma Baker deelden aan hen bekende namen en data betreffende de familie Velleman. Hugo en Pieter Schaap deelden de herinneringen van hun vader Hendrik Schaap als celgenoot van Daniël `Raphalowiz in het Oranjehotel met mij. Ruud Poortier had veel informatie over Daniëls onderduik in Rijswijk. Frank Ziermans stuurde mij scans van familiefoto’s en van persoonlijke documenten. Stans Sluzewski: dank voor de correctie!

Via FelixArchief kwam ik in het bezit van het Vreemdelingendossier van Henri Raphalowiz, met daarin o.a. twee pasfoto’s. Adres- en persoonsgegevens in Den Haag zijn afkomstig uit het Gemeentearchief Den Haag. Adres- en persoonsgegevens in Amsterdam zijn afkomstig uit het Stadsarchief Amsterdam. Kopieën van de Staatscourant komen uit de collectie van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Stukken betreffende een verzoekschrift van Henri Raphalowiz aan de Tweede Kamer, naturalisatiedossiers en de verklaringen van overlijden na de oorlog zijn afkomstig uit het Nationaal Archief, in Den Haag. De Duitse overlijdensakten komt uit de collectie van het Centraal Bureau voor Genealogie, in Den Haag en van het Archiwum Muzeum Auschwitz (Auschwitz Museum’s Archive) in Oświęcim.

De beschrijving van de gang van zaken bij het eerste transport van Joden naar Westerbork vanuit Den Haag, op 18 augustus 1942, is ontleend aan: Dr. L. de Jong, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, deel 6 JULI ’42 – MEI ’43 eerste helft, pagina 34, en: B. van der Boom, Den Haag in de Tweede Wereldoorlog, pagina 163.

Mw. G.J.A. Molier-Woerlee verleende vriendelijk toestemming voor het gebruik van de foto van de Allard Piersonlaan uit 1934, door Jan Woerlee. De foto is afkomstig uit de Haagse Beeldbank, van het Gemeentearchief Den Haag.

Mocht ik iets of iemand vergeten zijn, laat het mij graag weten.

Fokke Zwaan,
Alkmaar, 30 mei 2017 – 15 december 2023.